مصاحبه با دکترعزیزالله بیات مورخ همدانی

 


در زمان دولت دکتر امینی ازطرف زنده یاد محمد درخشش وزیر آموزش و پرورش وقت به عنوان ریاست اداره آموزش و پرورش یزد انتخاب شدم. اما زمانی که به تهران رسیدم، به علت سقوط کابینه دکتر امینی مساله رفتن من به یزد منتفی شد و من درتهران به عنوان رئیس اداره چهارم کارگزینی و نیز رئیس اداره مطالعات و برنامه ها مشغول به کار شدم. پس از مدتی ازطریق بورس کارمندی عازم فرانسه شده و در دانشگاه« پل ساباتیه» شهر تروز در جنوب فرانسه به تحصیل پرداختم. در سال 1348 موفق به اخذ مدرک دکترای رشته تاریخ و جغرافیا گردیدم. پس از بازگشت به ایران در دانشگاه شهید بهشتی تهران استخدام شدم  وتا امروز در گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی مشغول به تدریس می باشم. در سال های اخیر به دلیل کهولت سن واحدهای درسی ام کاسته شده است. اما چند واحدی دردانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تدریس دارم.


 

((استاد دکتر عزیزالله بیات درسال1299 درمحله تاریخی دوخواهران نهاوند، چشم به جهان گشود. درکودکی پدر را ازدست داد و تحت سرپرستی پدربزرگش شیخ محمدخان بیات قرارگرفت. استاد از محضر بزرگانی چون عباس اقبال آشتیانی و ملک الشعرای بهار بهره برده وبا علم نجوم وموسیقی آشنایی دارد وده هاکتاب ومقاله به رشته تحریر درآورده است. از جمله مهم ترین تالیفات ایشان عبارتند از؛ آثار باستاني كرمانشاه، از ظهور اسلام تا ديالمه، تاريخ ايران از آغاز تا انقراض پهلوي با تجزيه و تحليل منابع و ماخذ، تاريخ تطبيقي ايران(از سلسله ماد تا پهلوي) با تمام دنيا، تاريخ مختصر ايران، تاريخ منابع و ماخذ ايران، تحرير و تحشيه تاريخ گيتي گشاي نامي، جغرافيا براي دانشسراها و دبيرستانها، جغرافياي محلي كرمانشاه، زمينه هاي پيشرفت و پيروزيها وشكستهاي ايران، كتب درسي تاريخ براي دانشسراها و دبيرستانها،كليات جغرافياي طبيعي و تمدني ايران، كليات گاه شماري در جهان، نهاوند)).

 

انگیزه شما از انتخاب رشته­ تاریخ چه بود؟

 

پدربزرگ من مرحوم شیخ محمدخان بیات به تاریخ علاقه داشتند و من به واسطه تشویق پدربزرگم به تاریخ               علاقه­مند شدم. به خاطر دارم که ایشان کتاب «تاریخ ایران باستان» زنده یاد پیرنیا را به من داده وبنده را به مطالعه آن ترغیب کردند. حمل بر خودستایی نشود از آنجا که حافظه ام بسیار خوب بود از همان دوران کودکی و نوجوانی این کتاب را از بر شدم و از این طریق به تاریخ روی آوردم.

 

تعریف شما به عنوان پیشکسوت رشته تاریخ از علم تاریخ چیست؟

 

من برخلاف بسیاری از اهل تاریخ، تاریخ را علم نمی دانم و به همین خاطر از سوی دوستان بارها موردانتقاد قرار گرفته ام. از منظر من تاریخ علم نیست. زیرا آن دقت و پیش بینی که در علوم وجود دارد در تاریخ نمی توان یافت. ما به رشته هایی علم می گوییم که نتیجه اش مشخص و قابل پیش بینی باشد. لیکن مستحضرید که در حوزه تاریخ اگر تمام مورخان دنیا را هم جمع کنند، حتی نمی توانند حوادث تاریخی دو ساعت دیگر را پیش بینی کنند.بنابراین مورخان نمی توانند با قاطعیت بگویند که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد.

 

پس با تعریف حضرتعالی به چه دلیل تاریخ می خوانیم؟

 

البته من به هیچ وجه منکر فواید تاریخ نیستم. مهم ترین ویژگی مطالعه تاریخ اقناع حس کنجکاوی بشر است و با قاطعیت می گویم که هیچ علمی  نمی تواند مثل تاریخ این احساس کنجکاوی بشر را اقناع کند. همچنین مطالعه تاریخ تجارب و آموزه های مفیدی به انسان ارائه می­دهدکه راهگشای زندگی او در حال و آینده است و کسی منکر این فایده تاریخ نیست. در رویدادها وحوادث مشاهده می کنیم کسانی که تاریخ خوانده اند درچاره جویی و درایت از تدبیر بالایی برخوردارند و موفق تر از دیگران عمل می کنند. به عنوان مثال در جنگ جهانی دوم متفقین پیروز میدان بودند. من یکی از دلایل اصلی پیروزی متفقین را تدابیر رهبران متفقین نظیر چرچیل و استالین می دانم. چرچیل و همچنین استالین کاملاً بر تاریخ احاطه داشتند و لذا با تدبیر توانستند بر رقیب خود یعنی هیتلر که از تاریخ  بی بهره بود، فایق آیند.

 

اشاره کردید که درگذشته تاریخ و جغرافیا یک رشته مشترک بود. آیا تفکیک این دو رشته صحیح است؟ 

 همانطور که عرض کردم در گذشته تاریخ و جغرافیا در هم ادغام بود و این چیز درستی بود. زیرا مکان و زمان اصولاً لازم و ملزوم هم هستند. شما فرض کنید وقتی می خواهیدحمله چنگیز را در سال 612 تبیین کنید، حتماً لازم است به مکانی که چنگیز در ان رشد و نمو یافته  کاملاً احاطه داشته باشید و این مطلب خیلی درمطالعه دقیق و درک صحیح ما کمک خواهد کرد. از این رو نقش مکان و جغرافیا را نباید در حوادث تاریخی نادیده انگاشت.

 

آقای دکتر همان گونه که مطلع هستیدانجمن ایرانی تاریخ مدتی است که به همت استادان محترم رشته تاریخ تاسیس شده است. نظر شما درباره تاسیس انجمن چیست؟

 

با توجه به شناختی که ازموسسین انجمن ایرانی تاریخ دارم و آشنایی نزدیک من با جناب آقای دکتر صادق آئینه­وند؛ رئیس انجمن، و جناب آقای دکتر ولوی و همچنین آقای دکتر خلعتبری، آینده خوبی را برای انجمن ایرانی تاریخ پیش بینی می کنم. تاسیس چنین انجمنی می تواند در معرفی بهتر رشته تاریخ و صاحب نظران و علاقه مندان این رشته موثر واقع شود. در حقیقت انجمن به مثابه پلی میان این رشته و صاحبان آن محسوب می گردد.

 

در خاتمه پیشنهاد و راهکار خود را برای بهبود هرچه بهتر انجمن بفرمایید.

 

به نظر بنده انجمن ایرانی تاریخ می بایست فضای مناسبی را برای معرفی تاریخ به دانش آموزان و دانشجویان فراهم آورده و آموزش تاریخ را برای دانش آموزان فراهم سازد. زیرا تاثیر آموزش در دوران ابتدایی دوام و ثبات بیشتری نسبت به مقاطع دیگر دارد. وظیفه ما به عنوان متولیان رشته تاریخ، آموزش صحیح این رشته از ابتدا است و انجمن ایرانی تاریخ می تواند در این هدف پیشرو و مبدع باشد.

 

 

 

 

 


 

در زمان دولت دکتر امینی ازطرف زنده یاد محمد درخشش وزیر آموزش و پرورش وقت به عنوان ریاست اداره آموزش و پرورش یزد انتخاب شدم. اما زمانی که به تهران رسیدم، به علت سقوط کابینه دکتر امینی مساله رفتن من به یزد منتفی شد و من درتهران به عنوان رئیس اداره چهارم کارگزینی و نیز رئیس اداره مطالعات و برنامه ها مشغول به کار شدم. پس از مدتی ازطریق بورس کارمندی عازم فرانسه شده و در دانشگاه« پل ساباتیه» شهر تروز در جنوب فرانسه به تحصیل پرداختم. در سال 1348 موفق به اخذ مدرک دکترای رشته تاریخ و جغرافیا گردیدم. پس از بازگشت به ایران در دانشگاه شهید بهشتی تهران استخدام شدم  وتا امروز در گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی مشغول به تدریس می باشم. در سال های اخیر به دلیل کهولت سن واحدهای درسی ام کاسته شده است. اما چند واحدی دردانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تدریس دارم.


 

((استاد دکتر عزیزالله بیات درسال1299 درمحله تاریخی دوخواهران نهاوند، چشم به جهان گشود. درکودکی پدر را ازدست داد و تحت سرپرستی پدربزرگش شیخ محمدخان بیات قرارگرفت. استاد از محضر بزرگانی چون عباس اقبال آشتیانی و ملک الشعرای بهار بهره برده وبا علم نجوم وموسیقی آشنایی دارد وده هاکتاب ومقاله به رشته تحریر درآورده است. از جمله مهم ترین تالیفات ایشان عبارتند از؛ آثار باستاني كرمانشاه، از ظهور اسلام تا ديالمه، تاريخ ايران از آغاز تا انقراض پهلوي با تجزيه و تحليل منابع و ماخذ، تاريخ تطبيقي ايران(از سلسله ماد تا پهلوي) با تمام دنيا، تاريخ مختصر ايران، تاريخ منابع و ماخذ ايران، تحرير و تحشيه تاريخ گيتي گشاي نامي، جغرافيا براي دانشسراها و دبيرستانها، جغرافياي محلي كرمانشاه، زمينه هاي پيشرفت و پيروزيها وشكستهاي ايران، كتب درسي تاريخ براي دانشسراها و دبيرستانها،كليات جغرافياي طبيعي و تمدني ايران، كليات گاه شماري در جهان، نهاوند)).

 

انگیزه شما از انتخاب رشته­ تاریخ چه بود؟

 

پدربزرگ من مرحوم شیخ محمدخان بیات به تاریخ علاقه داشتند و من به واسطه تشویق پدربزرگم به تاریخ               علاقه­مند شدم. به خاطر دارم که ایشان کتاب «تاریخ ایران باستان» زنده یاد پیرنیا را به من داده وبنده را به مطالعه آن ترغیب کردند. حمل بر خودستایی نشود از آنجا که حافظه ام بسیار خوب بود از همان دوران کودکی و نوجوانی این کتاب را از بر شدم و از این طریق به تاریخ روی آوردم.

 

تعریف شما به عنوان پیشکسوت رشته تاریخ از علم تاریخ چیست؟

 

من برخلاف بسیاری از اهل تاریخ، تاریخ را علم نمی دانم و به همین خاطر از سوی دوستان بارها موردانتقاد قرار گرفته ام. از منظر من تاریخ علم نیست. زیرا آن دقت و پیش بینی که در علوم وجود دارد در تاریخ نمی توان یافت. ما به رشته هایی علم می گوییم که نتیجه اش مشخص و قابل پیش بینی باشد. لیکن مستحضرید که در حوزه تاریخ اگر تمام مورخان دنیا را هم جمع کنند، حتی نمی توانند حوادث تاریخی دو ساعت دیگر را پیش بینی کنند.بنابراین مورخان نمی توانند با قاطعیت بگویند که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد.

 

پس با تعریف حضرتعالی به چه دلیل تاریخ می خوانیم؟

 

البته من به هیچ وجه منکر فواید تاریخ نیستم. مهم ترین ویژگی مطالعه تاریخ اقناع حس کنجکاوی بشر است و با قاطعیت می گویم که هیچ علمی  نمی تواند مثل تاریخ این احساس کنجکاوی بشر را اقناع کند. همچنین مطالعه تاریخ تجارب و آموزه های مفیدی به انسان ارائه می­دهدکه راهگشای زندگی او در حال و آینده است و کسی منکر این فایده تاریخ نیست. در رویدادها وحوادث مشاهده می کنیم کسانی که تاریخ خوانده اند درچاره جویی و درایت از تدبیر بالایی برخوردارند و موفق تر از دیگران عمل می کنند. به عنوان مثال در جنگ جهانی دوم متفقین پیروز میدان بودند. من یکی از دلایل اصلی پیروزی متفقین را تدابیر رهبران متفقین نظیر چرچیل و استالین می دانم. چرچیل و همچنین استالین کاملاً بر تاریخ احاطه داشتند و لذا با تدبیر توانستند بر رقیب خود یعنی هیتلر که از تاریخ  بی بهره بود، فایق آیند.

 

اشاره کردید که درگذشته تاریخ و جغرافیا یک رشته مشترک بود. آیا تفکیک این دو رشته صحیح است؟ 

 همانطور که عرض کردم در گذشته تاریخ و جغرافیا در هم ادغام بود و این چیز درستی بود. زیرا مکان و زمان اصولاً لازم و ملزوم هم هستند. شما فرض کنید وقتی می خواهیدحمله چنگیز را در سال 612 تبیین کنید، حتماً لازم است به مکانی که چنگیز در ان رشد و نمو یافته  کاملاً احاطه داشته باشید و این مطلب خیلی درمطالعه دقیق و درک صحیح ما کمک خواهد کرد. از این رو نقش مکان و جغرافیا را نباید در حوادث تاریخی نادیده انگاشت.

 

آقای دکتر همان گونه که مطلع هستیدانجمن ایرانی تاریخ مدتی است که به همت استادان محترم رشته تاریخ تاسیس شده است. نظر شما درباره تاسیس انجمن چیست؟

 

با توجه به شناختی که ازموسسین انجمن ایرانی تاریخ دارم و آشنایی نزدیک من با جناب آقای دکتر صادق آئینه­وند؛ رئیس انجمن، و جناب آقای دکتر ولوی و همچنین آقای دکتر خلعتبری، آینده خوبی را برای انجمن ایرانی تاریخ پیش بینی می کنم. تاسیس چنین انجمنی می تواند در معرفی بهتر رشته تاریخ و صاحب نظران و علاقه مندان این رشته موثر واقع شود. در حقیقت انجمن به مثابه پلی میان این رشته و صاحبان آن محسوب می گردد.

 

در خاتمه پیشنهاد و راهکار خود را برای بهبود هرچه بهتر انجمن بفرمایید.

 

به نظر بنده انجمن ایرانی تاریخ می بایست فضای مناسبی را برای معرفی تاریخ به دانش آموزان و دانشجویان فراهم آورده و آموزش تاریخ را برای دانش آموزان فراهم سازد. زیرا تاثیر آموزش در دوران ابتدایی دوام و ثبات بیشتری نسبت به مقاطع دیگر دارد. وظیفه ما به عنوان متولیان رشته تاریخ، آموزش صحیح این رشته از ابتدا است و انجمن ایرانی تاریخ می تواند در این هدف پیشرو و مبدع باشد.

 

 

 

در زمان دولت دکتر امینی ازطرف زنده یاد محمد درخشش وزیر آموزش و پرورش وقت به عنوان ریاست اداره آموزش و پرورش یزد انتخاب شدم. اما زمانی که به تهران رسیدم، به علت سقوط کابینه دکتر امینی مساله رفتن من به یزد منتفی شد و من درتهران به عنوان رئیس اداره چهارم کارگزینی و نیز رئیس اداره مطالعات و برنامه ها مشغول به کار شدم. پس از مدتی ازطریق بورس کارمندی عازم فرانسه شده و در دانشگاه« پل ساباتیه» شهر تروز در جنوب فرانسه به تحصیل پرداختم. در سال 1348 موفق به اخذ مدرک دکترای رشته تاریخ و جغرافیا گردیدم. پس از بازگشت به ایران در دانشگاه شهید بهشتی تهران استخدام شدم  وتا امروز در گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی مشغول به تدریس می باشم. در سال های اخیر به دلیل کهولت سن واحدهای درسی ام کاسته شده است. اما چند واحدی دردانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تدریس دارم.


 

((استاد دکتر عزیزالله بیات درسال1299 درمحله تاریخی دوخواهران نهاوند، چشم به جهان گشود. درکودکی پدر را ازدست داد و تحت سرپرستی پدربزرگش شیخ محمدخان بیات قرارگرفت. استاد از محضر بزرگانی چون عباس اقبال آشتیانی و ملک الشعرای بهار بهره برده وبا علم نجوم وموسیقی آشنایی دارد وده هاکتاب ومقاله به رشته تحریر درآورده است. از جمله مهم ترین تالیفات ایشان عبارتند از؛ آثار باستاني كرمانشاه، از ظهور اسلام تا ديالمه، تاريخ ايران از آغاز تا انقراض پهلوي با تجزيه و تحليل منابع و ماخذ، تاريخ تطبيقي ايران(از سلسله ماد تا پهلوي) با تمام دنيا، تاريخ مختصر ايران، تاريخ منابع و ماخذ ايران، تحرير و تحشيه تاريخ گيتي گشاي نامي، جغرافيا براي دانشسراها و دبيرستانها، جغرافياي محلي كرمانشاه، زمينه هاي پيشرفت و پيروزيها وشكستهاي ايران، كتب درسي تاريخ براي دانشسراها و دبيرستانها،كليات جغرافياي طبيعي و تمدني ايران، كليات گاه شماري در جهان، نهاوند)).

 

انگیزه شما از انتخاب رشته­ تاریخ چه بود؟

 

پدربزرگ من مرحوم شیخ محمدخان بیات به تاریخ علاقه داشتند و من به واسطه تشویق پدربزرگم به تاریخ               علاقه­مند شدم. به خاطر دارم که ایشان کتاب «تاریخ ایران باستان» زنده یاد پیرنیا را به من داده وبنده را به مطالعه آن ترغیب کردند. حمل بر خودستایی نشود از آنجا که حافظه ام بسیار خوب بود از همان دوران کودکی و نوجوانی این کتاب را از بر شدم و از این طریق به تاریخ روی آوردم.

 

تعریف شما به عنوان پیشکسوت رشته تاریخ از علم تاریخ چیست؟

 

من برخلاف بسیاری از اهل تاریخ، تاریخ را علم نمی دانم و به همین خاطر از سوی دوستان بارها موردانتقاد قرار گرفته ام. از منظر من تاریخ علم نیست. زیرا آن دقت و پیش بینی که در علوم وجود دارد در تاریخ نمی توان یافت. ما به رشته هایی علم می گوییم که نتیجه اش مشخص و قابل پیش بینی باشد. لیکن مستحضرید که در حوزه تاریخ اگر تمام مورخان دنیا را هم جمع کنند، حتی نمی توانند حوادث تاریخی دو ساعت دیگر را پیش بینی کنند.بنابراین مورخان نمی توانند با قاطعیت بگویند که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد.

 

پس با تعریف حضرتعالی به چه دلیل تاریخ می خوانیم؟

 

البته من به هیچ وجه منکر فواید تاریخ نیستم. مهم ترین ویژگی مطالعه تاریخ اقناع حس کنجکاوی بشر است و با قاطعیت می گویم که هیچ علمی  نمی تواند مثل تاریخ این احساس کنجکاوی بشر را اقناع کند. همچنین مطالعه تاریخ تجارب و آموزه های مفیدی به انسان ارائه می­دهدکه راهگشای زندگی او در حال و آینده است و کسی منکر این فایده تاریخ نیست. در رویدادها وحوادث مشاهده می کنیم کسانی که تاریخ خوانده اند درچاره جویی و درایت از تدبیر بالایی برخوردارند و موفق تر از دیگران عمل می کنند. به عنوان مثال در جنگ جهانی دوم متفقین پیروز میدان بودند. من یکی از دلایل اصلی پیروزی متفقین را تدابیر رهبران متفقین نظیر چرچیل و استالین می دانم. چرچیل و همچنین استالین کاملاً بر تاریخ احاطه داشتند و لذا با تدبیر توانستند بر رقیب خود یعنی هیتلر که از تاریخ  بی بهره بود، فایق آیند.

 

اشاره کردید که درگذشته تاریخ و جغرافیا یک رشته مشترک بود. آیا تفکیک این دو رشته صحیح است؟ 

 همانطور که عرض کردم در گذشته تاریخ و جغرافیا در هم ادغام بود و این چیز درستی بود. زیرا مکان و زمان اصولاً لازم و ملزوم هم هستند. شما فرض کنید وقتی می خواهیدحمله چنگیز را در سال 612 تبیین کنید، حتماً لازم است به مکانی که چنگیز در ان رشد و نمو یافته  کاملاً احاطه داشته باشید و این مطلب خیلی درمطالعه دقیق و درک صحیح ما کمک خواهد کرد. از این رو نقش مکان و جغرافیا را نباید در حوادث تاریخی نادیده انگاشت.

 

آقای دکتر همان گونه که مطلع هستیدانجمن ایرانی تاریخ مدتی است که به همت استادان محترم رشته تاریخ تاسیس شده است. نظر شما درباره تاسیس انجمن چیست؟

 

با توجه به شناختی که ازموسسین انجمن ایرانی تاریخ دارم و آشنایی نزدیک من با جناب آقای دکتر صادق آئینه­وند؛ رئیس انجمن، و جناب آقای دکتر ولوی و همچنین آقای دکتر خلعتبری، آینده خوبی را برای انجمن ایرانی تاریخ پیش بینی می کنم. تاسیس چنین انجمنی می تواند در معرفی بهتر رشته تاریخ و صاحب نظران و علاقه مندان این رشته موثر واقع شود. در حقیقت انجمن به مثابه پلی میان این رشته و صاحبان آن محسوب می گردد.

 

در خاتمه پیشنهاد و راهکار خود را برای بهبود هرچه بهتر انجمن بفرمایید.

 

به نظر بنده انجمن ایرانی تاریخ می بایست فضای مناسبی را برای معرفی تاریخ به دانش آموزان و دانشجویان فراهم آورده و آموزش تاریخ را برای دانش آموزان فراهم سازد. زیرا تاثیر آموزش در دوران ابتدایی دوام و ثبات بیشتری نسبت به مقاطع دیگر دارد. وظیفه ما به عنوان متولیان رشته تاریخ، آموزش صحیح این رشته از ابتدا است و انجمن ایرانی تاریخ می تواند در این هدف پیشرو و مبدع باشد.

 

 

 


 

در زمان دولت دکتر امینی ازطرف زنده یاد محمد درخشش وزیر آموزش و پرورش وقت به عنوان ریاست اداره آموزش و پرورش یزد انتخاب شدم. اما زمانی که به تهران رسیدم، به علت سقوط کابینه دکتر امینی مساله رفتن من به یزد منتفی شد و من درتهران به عنوان رئیس اداره چهارم کارگزینی و نیز رئیس اداره مطالعات و برنامه ها مشغول به کار شدم. پس از مدتی ازطریق بورس کارمندی عازم فرانسه شده و در دانشگاه« پل ساباتیه» شهر تروز در جنوب فرانسه به تحصیل پرداختم. در سال 1348 موفق به اخذ مدرک دکترای رشته تاریخ و جغرافیا گردیدم. پس از بازگشت به ایران در دانشگاه شهید بهشتی تهران استخدام شدم  وتا امروز در گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی مشغول به تدریس می باشم. در سال های اخیر به دلیل کهولت سن واحدهای درسی ام کاسته شده است. اما چند واحدی دردانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تدریس دارم.


 

((استاد دکتر عزیزالله بیات درسال1299 درمحله تاریخی دوخواهران نهاوند، چشم به جهان گشود. درکودکی پدر را ازدست داد و تحت سرپرستی پدربزرگش شیخ محمدخان بیات قرارگرفت. استاد از محضر بزرگانی چون عباس اقبال آشتیانی و ملک الشعرای بهار بهره برده وبا علم نجوم وموسیقی آشنایی دارد وده هاکتاب ومقاله به رشته تحریر درآورده است. از جمله مهم ترین تالیفات ایشان عبارتند از؛ آثار باستاني كرمانشاه، از ظهور اسلام تا ديالمه، تاريخ ايران از آغاز تا انقراض پهلوي با تجزيه و تحليل منابع و ماخذ، تاريخ تطبيقي ايران(از سلسله ماد تا پهلوي) با تمام دنيا، تاريخ مختصر ايران، تاريخ منابع و ماخذ ايران، تحرير و تحشيه تاريخ گيتي گشاي نامي، جغرافيا براي دانشسراها و دبيرستانها، جغرافياي محلي كرمانشاه، زمينه هاي پيشرفت و پيروزيها وشكستهاي ايران، كتب درسي تاريخ براي دانشسراها و دبيرستانها،كليات جغرافياي طبيعي و تمدني ايران، كليات گاه شماري در جهان، نهاوند)).

 

انگیزه شما از انتخاب رشته­ تاریخ چه بود؟

 

پدربزرگ من مرحوم شیخ محمدخان بیات به تاریخ علاقه داشتند و من به واسطه تشویق پدربزرگم به تاریخ               علاقه­مند شدم. به خاطر دارم که ایشان کتاب «تاریخ ایران باستان» زنده یاد پیرنیا را به من داده وبنده را به مطالعه آن ترغیب کردند. حمل بر خودستایی نشود از آنجا که حافظه ام بسیار خوب بود از همان دوران کودکی و نوجوانی این کتاب را از بر شدم و از این طریق به تاریخ روی آوردم.

 

تعریف شما به عنوان پیشکسوت رشته تاریخ از علم تاریخ چیست؟

 

من برخلاف بسیاری از اهل تاریخ، تاریخ را علم نمی دانم و به همین خاطر از سوی دوستان بارها موردانتقاد قرار گرفته ام. از منظر من تاریخ علم نیست. زیرا آن دقت و پیش بینی که در علوم وجود دارد در تاریخ نمی توان یافت. ما به رشته هایی علم می گوییم که نتیجه اش مشخص و قابل پیش بینی باشد. لیکن مستحضرید که در حوزه تاریخ اگر تمام مورخان دنیا را هم جمع کنند، حتی نمی توانند حوادث تاریخی دو ساعت دیگر را پیش بینی کنند.بنابراین مورخان نمی توانند با قاطعیت بگویند که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد.

 

پس با تعریف حضرتعالی به چه دلیل تاریخ می خوانیم؟

 

البته من به هیچ وجه منکر فواید تاریخ نیستم. مهم ترین ویژگی مطالعه تاریخ اقناع حس کنجکاوی بشر است و با قاطعیت می گویم که هیچ علمی  نمی تواند مثل تاریخ این احساس کنجکاوی بشر را اقناع کند. همچنین مطالعه تاریخ تجارب و آموزه های مفیدی به انسان ارائه می­دهدکه راهگشای زندگی او در حال و آینده است و کسی منکر این فایده تاریخ نیست. در رویدادها وحوادث مشاهده می کنیم کسانی که تاریخ خوانده اند درچاره جویی و درایت از تدبیر بالایی برخوردارند و موفق تر از دیگران عمل می کنند. به عنوان مثال در جنگ جهانی دوم متفقین پیروز میدان بودند. من یکی از دلایل اصلی پیروزی متفقین را تدابیر رهبران متفقین نظیر چرچیل و استالین می دانم. چرچیل و همچنین استالین کاملاً بر تاریخ احاطه داشتند و لذا با تدبیر توانستند بر رقیب خود یعنی هیتلر که از تاریخ  بی بهره بود، فایق آیند.

 

اشاره کردید که درگذشته تاریخ و جغرافیا یک رشته مشترک بود. آیا تفکیک این دو رشته صحیح است؟ 

 همانطور که عرض کردم در گذشته تاریخ و جغرافیا در هم ادغام بود و این چیز درستی بود. زیرا مکان و زمان اصولاً لازم و ملزوم هم هستند. شما فرض کنید وقتی می خواهیدحمله چنگیز را در سال 612 تبیین کنید، حتماً لازم است به مکانی که چنگیز در ان رشد و نمو یافته  کاملاً احاطه داشته باشید و این مطلب خیلی درمطالعه دقیق و درک صحیح ما کمک خواهد کرد. از این رو نقش مکان و جغرافیا را نباید در حوادث تاریخی نادیده انگاشت.

 

آقای دکتر همان گونه که مطلع هستیدانجمن ایرانی تاریخ مدتی است که به همت استادان محترم رشته تاریخ تاسیس شده است. نظر شما درباره تاسیس انجمن چیست؟

 

با توجه به شناختی که ازموسسین انجمن ایرانی تاریخ دارم و آشنایی نزدیک من با جناب آقای دکتر صادق آئینه­وند؛ رئیس انجمن، و جناب آقای دکتر ولوی و همچنین آقای دکتر خلعتبری، آینده خوبی را برای انجمن ایرانی تاریخ پیش بینی می کنم. تاسیس چنین انجمنی می تواند در معرفی بهتر رشته تاریخ و صاحب نظران و علاقه مندان این رشته موثر واقع شود. در حقیقت انجمن به مثابه پلی میان این رشته و صاحبان آن محسوب می گردد.

 

در خاتمه پیشنهاد و راهکار خود را برای بهبود هرچه بهتر انجمن بفرمایید.

 

به نظر بنده انجمن ایرانی تاریخ می بایست فضای مناسبی را برای معرفی تاریخ به دانش آموزان و دانشجویان فراهم آورده و آموزش تاریخ را برای دانش آموزان فراهم سازد. زیرا تاثیر آموزش در دوران ابتدایی دوام و ثبات بیشتری نسبت به مقاطع دیگر دارد. وظیفه ما به عنوان متولیان رشته تاریخ، آموزش صحیح این رشته از ابتدا است و انجمن ایرانی تاریخ می تواند در این هدف پیشرو و مبدع باشد.

  منبع :خبرنامه انجمن ایرانی تاریخ شماره 3بهمن 1388

 

 

 

 


 

 

 

 

 

 

 


نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:








تاریخ: پنج شنبه 5 مرداد 1398برچسب:,
ارسال توسط علی قادری
آخرین مطالب

آرشیو مطالب
پيوند هاي روزانه
امکانات جانبی

نام :
وب :
پیام :
2+2=:
(Refresh)

خبرنامه وب سایت:





آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 23
بازدید دیروز : 0
بازدید هفته : 25
بازدید ماه : 326
بازدید کل : 251999
تعداد مطالب : 287
تعداد نظرات : 71
تعداد آنلاین : 1